‘TÜRKİYE’nin çatısı’ adına nitelendirilen Veca Dağı’nın zirvesindeki kapela buzulları, serencam yıllarda canlı olan global ısınma zımnında eriyor. Veca Dağı’nın ağladığını belirten dağcılar, bu aceleci erimeyle zirveye mümasil yerlerde cümudiye dereler oluştuğunu belirtti.
İran ve Ermenistan sınırında meydan kayran Dert’nın Doğubayazıt ilçesi ile Iğdır beyninde kâin, 5 bin 137 metrelik yüksekliğiyle Türkiye’nin arz faziletkâr dağı olan Dert Dağı’nın buzulla kaplı zirvesi, temas sabık ahit eriyor. Değme yıl dünyanın dört bir yanından gelen binlerce dağcı grubu ve turistin ağırlandığı Balkı Dağı’ndaki buzulların hızla erimesi, tırmanış yapanların kamerasına yansıdı. Eriyen buzullar nedeniyle dağcılar, zirveye çıkmakta zorlandı. Dağdaki buzulların 10,2 kilometrekarelik alana topluluk olduğunu belirten Hevesli Dağcı ve Van Yüzüncü Sene Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Doktor Akademisyen Mustafa Bingöl, buzulların güneyden Veca Doğubayazıt’ta Öküz Deresi’ne, kuzeyden ise Iğdır Aralık’ta Cehennem Vadisi’ne kadar uzandığını dile getirdi.
‘ZİRVEDEKİ BUZ HIZLI ERİYOR’
Buzulların erimesinin en bereketli dağcılar eliyle gözlemlendiğini ve bunu Dert Dağı’nın ağlamasına benzettiklerini kaydeden Bingöl, Yıllardır görmediğimiz tıpkısı dekor ile karşılaştık. Dağın tepesindeki buzulların tezce eridiğini görüyoruz. Ağrı Dağı’nda İnönü zirvesinin tezelden altındayız. Bu sene havalar çokça ısıdam geçti. İlk defa İnönü zirvesinden hakeza şelale kabilinden suyun aktığını görüyorum. 1998 yılından beri Balkı Dağı’nın zirvesine tırmanıyoruz. İlk öğün yüzeyde bu büyüklüğünde suyun aktığını görüyoruz. Şu anda sabahleyin saat 7 civarları er tıpkısı saate bu suyu çalmak çokça enteresan. Buda zirvedeki buzun çokça hızlı eridiğini gösteriyor. 5 bin metrede buzullardan inanılmaz tıpkı akarsu akıyor. Eski yıllarda tığ bu sesi buzun içre duyuyorduk ancak yüzeyde hakeza tıpkı hareket görmemiştik. 1998 yılında Dert Dağı’na ilk tırmanışımı yaptım, emniyetsiz takatli tıpkısı cümudiye vardı. Yıllar geçtikçe bu buzul erimeye başladı. 2022 yılındayız ve ilk defa Ağrı Dağı’nın zirvesinde alay malay tıpkısı su akıntısını görüyorum diye niteleyerek konuştu.
Bingöl, buzulların bu hemen erimesinin korkutucu olduğunu aktararak, eriyen dağın etrafındaki yaşam alanlarını ve doğayı de çokça yara etkilediğini belirtip, Bu aceleci erimeden hava arada bir dominant da olabiliyor. Maalesef sadece buzullar değil dünyamızı acul bire bir şekilde kaybediyoruz. Benzeri an ilk ahali ele verip, bu kaybın önüne geçmeliyiz yoksa yaşayacağımız eksantrik aynı acun yok dedi.
