HDP Diyarbakır Mebus Garo Paylan; Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın, Prag’de bugün yapacakları görüşmeye ilişik; “Bu tarihi buluşmanın bölgesel barışa bakım etmesini rüya ediyorum” dedi. Paylan, “Sovyetler’in dağılması sonucu 1991’dahi aynı çevrim kurulan iki mevki, yani Azerbaycan ve Ermenistan; maalesef savaşa düştüler, birbirlerine kıydılar. 35 yıldır maatteessüf iki halk bile savaşarak beraberce kaybediyorlar. Imdi savaşa dur ağıt zamanıdır. Bu konuda Türkiye sıkıntı almalıdır. Ülkem etki almalıdır. Ülkemin Cumhur Reisi Sayın Erdoğan yüklülük almalıdır. Ülkemin Divan’i, üyesi olduğum Sedir, Kafkaslar’daki bölgesel sulh için takı almalıdır. Bu açıdan herkesi rehavet almaya davet ediyorum” diye niteleyerek konuştu.
HDP Diyarbakır Saylav Garo Paylan, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında gündemi değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın bugün Prag’ta yapacağı görüşmeye ilişik Paylan, “Sınırları açıp, kültürel, diplomatik ve konuşu ilişkiler kurmalıyız. Bu yönde hem sayın Paşinyan’a hem üstelik sayın Erdoğan’a davet yapıyorum. Eş derhal kapıları açalım” dedi.
Paylan’ın konuşmasından öne sâdır başlıklar şöyle:
“TÜRKİYELİ ERMENİLER NAMINA BARIŞ KÂM EDİYORUZ: Bugün Prag’ta tarihi bire bir telaki gerçekleşecek. Bugün Prag’ta, Reisicumhur Erdoğan ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan buluşacak. Bu tarihi bir buluşmadır. Bu tarihi buluşmanın lehçe barışa bakım etmesini rüya ediyorum. Yüzlerce yıl bir arada yaşayan Azeri, Ermeni ve Türkiye halkları maatteessüf, beniz yıldır süren çatışmalarla birbirlerini örsemelerle ayrı farklı düştüler. Beniz yıl önceki Anadolu’nun herhangi bir şehrinde Ermeniler yaşıyordu. Bugün ayrımsız avuç eskimiş durumdayız. Bibi varız ve bibi Türkiyeli Ermeniler yerine barış irade ediyoruz.
ÜLKEMİN CUMHURBAŞKANI SAYIN ERDOĞAN KÜLFET ALMALIDIR: 35 sene öncesine büyüklüğünde Azeriler ve Ermeniler bir arada yaşıyorlardı. Amma Sovyetler’in dağılması sonucu 1991’bile ayrımsız zaman kurulan iki büyüklük, yani Azerbaycan ve Ermenistan; maalesef savaşa düştüler, birbirlerine kıydılar. 35 yıldır maalesef iki ahali dahi savaşarak birlikte kaybediyorlar. Imdi savaşa dur demenin zamanıdır. Daha Çok benzeri arada yüzlerce yıldır zihayat halkların birbirlerine kıymasına dur demenin zamanıdır. Bu konuda Türkiye ağırlık almalıdır. Ülkem sıkıntı almalıdır. Ülkemin Cumhurbaşkanı sayın Erdoğan takı almalıdır. Ülkemin Sedir’i, üyesi olduğum Divan, Kafkaslardaki lehçe hazar amacıyla ağırbaşlılık almalıdır. Bu açıdan herkesi güçlük almaya nida ediyorum.
KAPISI BİRBİRİNE KAPALI İKİ BITIŞIK BİLE SORUNLARINI ÇÖZEMEZ: Türkiye Reisicumhur Erdoğan ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın buluşacağı bu tarihi günde balaban tıpkı galeyan yaşıyorum. Bu heyecanın barışa kurgu olmasını deruni umut ediyorum. 1991 yılında iki büyüklük kuruldu ve savaşmaya başladılar. Maalesef iri acılar yaşandı o savaştı. ve 1993 yılında bunun sonucunda Türkiye, Ermenistan’a olan kapısını kapattı. Bu kapı 30 yıla yakın süredir ilişkin. Kapısı kapalı iki bitişik elbet sorunlarını çözemiyorsa Türkiye ve Ermenistan dahi 30 yıla andıran süredir sorunlarını çözemiyorlar. Kapısı birbirine ilişkin iki bitişik dahi sorunlarını çözemez. Ama kapıyı açarsak, konuşmaya, iletişim kurmaya başlarsak o antlaşma çözemeyeceğimiz tek sorunun olmadığını dahi göreceğiz.
CEREMESİ HALKLAR ÇEKTİ: Siyasetçiler barışamadığı üzere bunun ceremesini halklar çektiler. Oysaki Azeriler ve Ermeniler sadece 35 yıl önceye kadar bir arada yaşıyorlardı. Dostça, yan yana köylerde yaşıyorlardı. Birbirlerinden ahzüita yapıyorlardı. Kültürlerini birlikte geliştiriyorlardı. Amma güya bunlar düşmanlarmış kabil bire bir algı yaratıldı. Maalesef bu hasmane siyasetler üzerinde iki umum ayrı gayrı düştüler. Amma bundan sonra ‘Ölüm dahi yorulmuşsa’ sevgili Yaşar Kemal’in dediği kabilinden ‘Artık barışın şarkılarını gelir zamanıdır.’
RUSYA’NIN BU KONUDA TAMAM ANLAMIYLA BARIŞ İSTEDİĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM: Bu konuda barışı sağlayacak olan ki? Dargın iki kardeşi kim barıştırır? O mahallenin büyükleri. Düşünün kim Azerbaycan ve Ermenistan ilgisiz iki büyüklük ve onları barıştırmak için baskı kabul etmek gerekir. Bu konuda bazen Rusya takı alıyor kabilinden gözüküyor. Ama Rusya’nın bu konuda umum anlamde sulh istediğini maatteessüf ben düşünmüyor. Çünkü bölgesel sorunlar Rusya’nın Kafkasya’üstelik elan fazla hegomonya kurmasına illet oluyor. 2 yıl önceki süren çarpışma sırasında ben izah yaptım. Beni amaç koydular. Ne dedim? Bu savaşın kaybedeni hem Azerbaycan hem Ermenistan hem birlikte Türkiye olacak dedim. Ne oldu? Maalesef ego çın çıktım. Hem Ermenistan, Azerbaycan kaybetti; tıpkı zamanda Türkiye da kaybetti. Zira Rusya o ateşkesi sağlayıcı aheste adina bölgede henüz çok hegomonyasını kurdu. Gitti Azerbaycan’a üsler kurdu, ordusunu yerleştirdi. Ermenistan üstünde daha fazla hakimet kurdu.
HER İKİ HALK DE TÜRKİYE HALKLARINDA ‘CAN KARDEŞİM’ DİYECEK: Birey Azerbaycan dediğimiz üzere can Ermenistan dediğimiz, diyebildiğimiz antlaşma bölgesel barışı nesir edeceğiz. Ermeniler, Azerilere ‘duygusal kardeşim’ diyecek. Azeriler Ermenilere ‘birey kardeşim’ diyecek. ve rastgele iki halk bile Türkiye halklarına ‘duygusal kardeşim’ diyecek. Bunu sağlayabildiğimiz ant bölgesel barışı mensur edeceğiz. O devir ne Rus’a ne Fransız’a ne Amerikalıya ihtiyacımız olacak. Lehçe barışın nimetlerini bütün bu arada sağlayacağız. Yeniden tıpkı arada, dostça yaşayacağız. Ekmeğimizi, suyumuzu paylaşarak bir arada yaşayacağız. Bunun üzere bir vesile penceresi henüz var karşımızda.
PAŞİNYAN’A VE ERDOĞAN’A ÇAĞRI YAPIYORUM: Sınırları açıp, kültürel, diplomatik ve kazançlı ilgiler kurmalıyız. Bu yönde hem sayın Paşinyan’a hem üstelik sayın Erdoğan’a çağrı yapıyorum. Elkızı derhal kapıları açalım.”
