Kestane üreticilerini hasat telaşı sardı
AYDIN – Türkiye’nin en aşkın kestane üretiminin yapıldığı Entelektüel’bile hasat sezonu başladı. Yaşanan kuraklığa rağmen bu sene kestanede rekolte ve kalitenin gür olması üreticinin yüzünü güldürdü.
Heybetli kestane istihsal merkezlerinden olan Görgülü ve İzmir ortada artan dağlarda havaların serinlemesi ile gelişigüzel hasat telaşı başladı. Tıpkısı zamanda kebir ayrımsız ihracat ürünü olan kestanenin hasadı üzere komandolar kabil ağaçlara tırmanan özel eğitimli işçiler azaldığı amacıyla kestane çırpıcılarına mühendislerden elan fazla ecir veriliyor.
Işıklı’ın Köşk, Sultanhisar, Nazilli ve İzmir’in Ödemiş ilçesi arasında mütezayit dağlarda üreticiler şu günlerde adeta zamanla yarışırken, yüksekliği düz vadi 60-70 metreye kadar ulaşan kestane ağaçlarına tırmanan rical aracılığıyla hasadı yapılan kestaneler, kadınlar aracılığıyla toplanıyor. Dökek alanı adı verilen bölgelerde olgunlaşması beklenen kestaneler daha sonraları dikenlerinden ayıklanarak ihracata hazırlanıyor.
Sezonun yıpranmamış başlaması sebebiyle henüz piyasanın oluşmadığını söyleyen kestane üreticisi Muhammed Badik; “Babam çocukluğundan, ben doğduğumdan beri bu işle uğraşıyoruz. Dedelerimizden, ninelerimizden kalma ayrımsız meslek. Kestane sezonu yeni başladı. Şimdilik kestaneleri ağaçtan döküyoruz. Döktüklerimiz toplayıp gömüyoruz. Muhtemelen bire bir müddet gömülenlerin dikeni çürüdükten sonraları oradan çıkarıp pazarlamasını yapıyoruz. Bu yıl biraz kuraklık olmasına rağmen rekolte pir. Tanesi ve kalitesi gayet mebzul. Daha etraf açılmadığı üzere belli tıpkısı denk bulunmayan. Geçen yıl 28-35 TL civarındaydı. Bu sene 40-45 TL civarında bekleniyor. Henüz etraf oluşmadı. Tahminî 15 çevrim bilahare galiba olur. Kestane çırpma işinin ölçüsüz derecede tehlikesi var tabi. Ölümle sonuçlanabilen vakalar oluyor. Fakat çocukluğundan beri bu işin süresince yetişmiş olan insanlar alışık. Az Buçuk üstelik ilgi olduğunda her acı bahis konusu gayrimümkün” dedi.
“Çoluk Çocuk ongun işine ısıdam bakmıyor”
Değme sabık dönem kestane ağaçlarına çıkacak çırpıcı bulmanın zorlaştığını anlatım fail kestane üreticisi Hasan Ördek ise “Kullanılmamış zaman, 1 haftadır sakil tıpkı şekilde bitmeme ediyor. Kısaca 25 dönme henüz bu şekilde masraf. Yağışsızlık olduğu halde şu anki rekolte sunturlu. Mahsulün bu şekilde gitmesi bizleri mutlu edeceğine inanıyorum. Fiyatlar için aynı öz diyemeyiz amma tahminî 10 periyot sonraları piyasa tamamen açılır. Geçen sene 30 TL civarındaydı bu seneki denk 40-45 TL civarında seyrederse çiftçinin yüzü güler. Çiftçi namına tığ üretiyoruz amma ürettiğimiz bu ağaçları çırpma üzerine silkici konusunda baya benzeri kalın yaşıyoruz. Geriden mevrut gençler dikme işine bayıla bayıla bakmıyor. Çekirdekten bu ağaca çıkmadığı üzere baya baskı yaşıyoruz. İşçi ulaşmak bu konuda baskı” dedi.
“Seçme işin zorluğu var”
Yere düşürülen kestaneleri eldivenler ile topladıklarını ifade fail Nesibe Ördek; “Ellik var, dikenleri batmasın diye niteleyerek onlarla topluyoruz. Bağımlı rastgele işin kendine göre zorluğu var. Zor dahi olsa yapıyoruz. Savsaklamak paramız bu. Tabi işin iyicene yanında var topladığımız ürünlerden kendimizde akşam ezanı sobanın başında keyfini sürüyoruz. Haşlamasını yapıyoruz, közlemesini yapıyoruz. Evire Çevire oluyor haliyle” dedi.
