MÜSTAKIL DEDEOLUK

Aydın’ın Karacasu ilçesinde eke ittifak kaynaklarından olan tütünde yeni mevsim hazırlıkları başladı. Henüz sabık yılın tütününü konfirmasyon etmeyen üreticiler, “Maliyetler faziletli, fiyatlar bağan olduğu amacıyla önümüzü göremiyoruz ama benzeri şekilde mecburen devam üstelik etmemiz gerekiyor. Yıpranmamış mevsim hazırlıklarına başladık ama hakeza giderse yıldan yılda ekilen kayran de müstahsil sayısı da azalacak. Böyle olacağına tamamen bitirsinler bu tütünü tığ da apayrı aksiyon bakalım kendimize” dedi.

Aydın’ın Karacasu ilçesinde önemli anlaşma kaynaklarından olan tütünde yeni mevsim hazırlıkları başladı. 20 yıldır tütüncülük işleyen Ömer Orut, “Yurttaş ne yapacağını şaşırıyor. Şu anda bazıları bırakacak yani tütünü. Tütünü tasarruf etmek zorunda. Seneye bu büyüklüğünde yaman yatağı tut deseler tutmam. 30-35 dönüm saha tuttum ama bu seneden sonra 2 dönem dikerim. Kişi yapacağım kadar” diye niteleyerek konuştu.

“DUMAN FİYATLARINDAN KIVANÇLI DEĞİLİZ”

Ailesi ile gelişigüzel Dandalaz Mevkinde yeni sezonda dikeceği fidanların yetişmesi için sulp atiımına başlayan üreticilerden Leyla Karcı şunları söyledi:

“10 senedir yapıyoruz. Duman fiyatlarından kivançli değiliz. Değerini celal değerini bilsin versin. Bizler dahi iş çekiyoruz. Gübrenin benzeri torbasını 700-800 diyorlar. Bu üstelik gübresiz olmuyor, meccani olmuyor. Gündelik 500 liralık. Tığ lacerem altından kalkacağız, yaman o değer olacak? Bence değerini versinler. Baskı aynı hisse senedi.  Gecenin 2’sinde, 3’ünde kalk kötü kır. O tütünleri aktaracaksın. Sıcaklarda seranın içine giriyoruz. Aktarıyoruz, kurutuyoruz, çeviriyoruz. Bunları bütün güneşin altında sıcaklarda yapıyoruz. Amma demin bizim esrar fiyatlarının hakkını vermiyorlar. Eskimemiş mevsim hazırlıklarına başladık. Mecburuz bambaşka gelirimiz yok. Ne yapabiliriz biz burada? Yaman dahi yapmazsak kavim aç mı kalsın?

“TÜTÜNLERİMİZİN DEĞERİNİ VERSİNLER”

Fidanlarımızı ekiyoruz. Yılbaşından tıpkısı devir önceki yerleri ilaçladık. 10-15 aktarılma belirgin kaldı. Ondan sonradan hazırladık demincek ekiyoruz. Nisan’ın 10’una doğru falanca amade evet. O sıralarda dikime başlarız. Çıkana büyüklüğünde seçkin bölüm sulayacağız. Çıktıktan bilahare da aktarılma çılgın sularız. Tütünlerimizin değerini hakkını versinler. Apayrı da tıpkısı şey istemiyoruz. Hakkını versinler. 100 lira olsun, 90 olsun, 80 olsun hakkını versinler. Bizim bile emeğimizi versinler. Tasdik etmedik. Yeni sezonda sahte hıyanet bakalım, ilaç al bakalım başlarız. 4 ocağın naylonu bin 500 teklik. Fidan ilacını aldık geldik 25 kilogram bin 400 teklik. Biz bunlara o kadar gider ediyoruz ama bizim tütünümüzü iki paket sigara parasına alıyorlar. Geçersizlik bu. Değerini versinler.”

“SENEYE BU KADAR KÖTÜ YATAĞI DÜZEM DESELER KURMAM”

20 yıldır tütüncülük işleyen Ömer Orut ise şunları söyledi:

“Sabık yıl aldığımız esrar ilacı 400 liraydı. Şu zaman aldık bin 600 teklik olan var bin 400 liralık olan var. Bunun hangi birini atacak yurttaş. Matbua 750-800 lira. Bugün 18-46 alayım desen 850-900 liralık. Gübresiz dahi kötü alamıyoruz. Bu maltalık pahalılığı bizi yıpratıyor. Yevmiye desen şu anda 500-600 lira diyorlar. Ilk hava oldu, 70 liradan kıymet biçildi. Yurttaş vermedi, idraksiz çektiler. Şu anda elan 70 lira veriyorlar. Vatandaş hangi yapacağını şaşırıyor. Şu anda bazıları bırakacak yani tütünü. Tütünü tasarruf etmek zorunda. Seneye bu kadar duman yatağı tut deseler tutmam. 30-35 dönüm saha tuttum amma bu seneden sonraları 2 çevrim dikerim. Zat yapacağım kadar. Amele dahi almaya icap bulunmayan. O ant istersem 50 liralık versin, 70 lira versin bizi kurtarır. O antlaşma işçiliği kendimiz yapacağız çünkü. Ameleye verdiğin ant yer birkaç 100 liralık olması lazımdı sabık yıl. 250 lira emekçi parası ödedik. Motorin 26-27 liraya kadar mazot imdi. Aynı depo mazotla 20 dönüm yeri ağırlık sürüyoruz. Aynı antrepo mazot 2 bin liraya doldu sabık sene. Tek karımız bulunmayan. Yararsız çalıştık yöntemince.

“AĞIZ AĞIZA BİTİRSİNLER BİZ BIRLIKTE AYRIKSI İŞ BULALIM”

2022’nin tütünü ama 2023’te hangi olacak belli değil. Esasen mazotlar artar, fiyatlar yükselir. Bu el yevmiyeler 500-600 liradan bayağı şu zaman yevmiye bulunmayan diyor. Ara Sıra vatandaşlar önden prim vermişler kâh kırıcılara. 600’den yevmi bağlamışlar 5-6 kişinin amelesini. Demincek 600 liradan bağlanacak bu pekâlâ yapılacak. Şahısa vereceksin 600 lira. Dayıbaşıyla birlikte 650-700 liralık. Bunun içinden çıkılmaz. Çıkılacak evinsiz üstelik kalmadı. Bildirme azından bırak desinler, bırakalım tamamen, köklü bırakalım. Doğrulama etmedik. Şu anda duruyor. Doğrulama ettikten sonradan yenisi amacıyla konvansiyon yapmaya gelecekler. 150 teklik olursa kesim yapacağım. Yoksa yapmayacağım. evet verirsen evvelce mülk şu dünyalık. Ittifak bize ilişkin. Uzman bizimle 140-150 lira kesim yaparsa yaparız. Ondan ahir sene gene enflasyona göre ayarlayacağız. Devletin birlikte bize biraz destek etmesi lazım. Sayın Cumhurbaşkanımıza filhakika tütünde on paralık destek vermiyor. Filhakika tığ Iye Bölgesinde tamamen tütüncüyüz. Amiri de dikiyor, memuru bile dikiyor esnafı bile dikiyor. Taraf dirimsel zira amma bindi verilmiyorsa bu tütünü tamamen bulunmayan etsin. Tığ üstelik tütünü bırakalım ayrıksı işlerle uğraşalım. Benim düşüncem bu.”