Tecim Bakanı Mehmet Muş, Türkiye’nin, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülkelerdeki yatırımlarının 20 milyar doları aştığını belirterek, “Aykırı yatırımların artırılması ve yatırım ortamının iyileştirilmesi yönündeki çabaları Türkiye adına destekliyoruz.” dedi.

TDT Ekonomiden Mesul Bakanlar 11. Toplantısı, Özbekistan’ın tarihi Semerkant kentinde gerçekleştirildi.

Özbekistan Başvekil Yardımcısı, Envestisman ve Dış Tecim Bakanı Camşid Hocayev ve TDT Umumi Sekreteri Baghdad Amreyev’in eş sahipliğinde yapılan toplantıya Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Kırgızistan Tutum ve Tecim Bakanı Daniiar Amangeldiev, Kazakistan Ulusal Iktisat Bakanı Yardımcısı Abzal Abdikarimov, Azerbaycan Ekonomi Bakan Yardımcısı Samad Başırlı ile müşahit mevki Macaristan’dan Dışişleri ve Tecim Bakan Yardımcısı Peter Sztaray katıldı.

Tecim Bakanı Muş, toplantıda yaptığı konuşmada, dost ve kardeş büyüklük Özbekistan’ın eş sahipliğinde, Türk Devletleri Teşkilatı 11. Tutum ve Ticaret Bakanları Toplantısı vesilesiyle olgun ve uygarlık şehri Semerkant’ta bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Muş, ” İstanbul’üstelik 12 Teşrinisani 2021’dahi gerçekleşen Oran Başkanları Zirvesi’nde bire bir uluslararası örgüte dönüşen Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altındaki çalışmalarımız, aksiyon birliğimizi güçlendirme ve kuma aynı ati vizyonu kurmamıza cesim katkılar sunmaktadır. Türk Devletleri Teşkilatı, 1 trilyon doları aşkın GSYH üreten, 170 milyonluk nüfusa cemaat üyeleriyle seçme geçen dönem önemini daha da artırmaktadır.” diye konuştu.

Türkiye’nin TDT üyesi ülkeler ile tecim hacminin 2021’üstelik tıpkısı esbak yıla göre yüzde 35 artarak 20 bilyon dolar, bu yılın 10 ayında bile 2021’in tıpkı dönemine göre yüzdelik 28 artışla 21 milyar dolar olduğunu bildiren Muş, 2021’üstelik TDT üyelerinin dünyaya toplanmış ihracatının önceki yıla bakarak yüzdelik 26 artarak 462 milyar dolar, TDT ülkelerinin zat aralarındaki ihracatın ise kısaca 25,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini kaydetti.

Bu toplantıda, ülkeler arasındaki kâin konuşu ve ticari gelişim birliklerini daha de geliştirmeye müteveccih atılacak adımlara ilgilendiren kapsamlı istişarelerde bulunacaklarını aktaran Muş, alelhusus Türkiye’nin önerisi üzerine ticaret ve ekonomiden mesul bakanlar vasıtasıyla kabul edilen Ticaretin Kolaylaştırılması Takip Belgesi ile uzuv ülkeler arasındaki ticaretin artmasına kebir ulama sağlanacağını vurguladı.

Muş, Türkiye’nin organizasyon üyesi ülkelerdeki yatırımlarının 20 bilyon doları aştığını belirterek, “Paçarız yatırımların artırılması ve envestisman ortamının iyileştirilmesi yönündeki çabaları Türkiye namına destekliyoruz.” dedi.

“Sulh geçişi ve kişmiri yolu taşımacılığındaki maliyetleri ülkeler bazında gösteren benzeri himmet nöbet resim olacaktır”

Mehmet Muş, ülkelerin sunduğu ticari fırsatların değerlendirilmesinde ülkeler arasındaki geri hizmet engellerin aşılmasının önem taşıdığını, taşımacılığın kolaylaştırılması ve transfer maliyetlerinin azaltılması için bütüncül benzeri yaklaşım benimsenmesi gerektiğini ifade ederek, Türkiye yerine nakil belgesi kotalarının kaldırılmasını ve taşımaların erkin hale getirilmesini önerdiklerini bildirdi.

Pandemi döneminde önemi henüz da çok belli Ilımlı Koridor’un faal bir şekilde kullanımına bitmeme edilmesi amacıyla Hazar geçişlerinde kompetitif akıllıca aynı prospektüs belirlenmesi ve nöbet sayılarının artırılmasının ehemmiyet sunma ettiğini vurgulayan Muş, bu konuda atılacak tüm adımlara Türkiye olarak bindi vermeye amade olduklarını söyledi.

Muş, şunları kaydetti:

“Bu noktada Türk Devletleri Teşkilatı Sekretaryası’na benzeri çağrıda bulunmak istiyorum. Sekreterya’nın yapacağı, Sulh geçişi ve kişmiri yolu taşımacılığındaki maliyetleri ülkeler bazında gösteren tıpkı mesai, resme tıpkısı açıdan bakmamızı sağlayıp yol kılık olacaktır. Gine Ilımlı Koridor’u Avrupa’ya bağlayan Bakü-Tiflis- Kars demir hat hattının kullanımının ve kapasitesinin artırılması, kesim ekonomilerinin Avrupa pazarına erişimini kolaylaştıracaktır. Ayrıca, gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi ve uyumlaştırılması marifetiyle İpek Yolu güzergahı boyunca tahril geçişlerinin kolaylaştırılmasını amaçlayan İpek Yolu Girişimi’ne Özbekistan ve Türkmenistan’ın katılmış olmasının gümrükler alanındaki hisse senedi birliğimizi daha üstelik güçlendireceğine inanıyoruz.”

Hocayev, nakliyat alanındaki hareket birliğinin geliştirilmesine müteveccih gösteri planının geliştirilmesini önerdi

Özbekistan Başvekil Yardımcısı, Yatırım ve Aut Tecim Bakanı Camşid Hocayev bile toplantının açılışında yaptığı konuşmada, toplantının Nazik İpek Yolu’nun merkezinde, kültürel, ticari ve bilimin merkezi olan tarihi Semerkant’ta yapılmasının önemine değindi.

Hocayev, sonuç 5 yılda Özbekistan’ın TDT üyesi ülkelerle ilişkilerinin giderek geliştiğini ve akıbet 5 yılda muhit arasındaki tecim hacminin 3 mezuniyet artışla 10 milyar dolara ulaştığını, buna karşın tarafların henüz büyük hesaplı potansiyele topluluk olduğunu vurguladı.

Örgüte uzuv ülkeler arasındaki ticari-kazançlı, nakliyat ve geri hizmet, bilimsel-teknolojik, yeşil tutum, yatırım ve endüstri alanındaki hareket birliğinin henüz bile geliştirilmesinin önemine bel eden Hocayev, teşkilata örgen ülkelerin Asya-Pasifik ve Avrupa ülkelerini birbirine bağlayan güzergahta bulunmalarından dolayı TDT bünyesinde 2023-2025 yıllarında taşımacılık alanındaki aksiyon birliğinin geliştirilmesine müteveccih gösteri planının geliştirilmesini önerdi.

“TDT, bölgede uluslararası ulaşım koridorları ve altyapıları oluşturmaya odaklanmalı”

TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev ise tahminî 1,5 trilyon dolar GSYH, 180 milyonluk nüfusu ve coğrafi konumu ile Türk devletlerinin günümüzde bölge içi soylu erki gelişim birliğini yükseltmek ve toptan iktisadi kalkınmayı heveslendirmek üzere muhtelif fırsatlar sunduğunu ifade etti.

TDT’nin, serencam biraz yıldır tutum ve tecim alanında bodur ve ilımlı vadeli yeni mekanizmalar, programlar ve projelerle bölgede tecim ve envestisman ilişkilerini kolaylaştıracak amelî tıpkısı ortamın oluşturulması için çalıştığını aktaran Amreyev, bu doğrultuda TDT bölgesinde ticaretin kolaylaştırılması, ülkeler arasındaki tecim hacminin artırılması ve bunun amacıyla zaruri mekanizmaların kurulması, sayısal platform oluşturulması, taşımalık ve gümrük işlemlerinin dijitalleştirilmesine müteveccih çalışmalara ağırbaşlılık verdiklerini anlattı.

Amreyev, “TDT, Orta Koridor’un verimliliğini ve rekabet gücünü henüz üstelik çoğaltmak üzere bölgede uluslararası erişim koridorları ve altyapıları oluşturmaya, ulaşım operasyonlarını kolaylaştırmaya, yönetsel engelleri ortadan kaldırmaya, riskleri ve nakliye maliyetlerini azaltmaya odaklanmalıdır.” dedi.

Bakanlar, toplantının arkası sıra serencam bildirisini imzaladı.