AMAÇ İSTANBULLU

Artan ağızotu, saman ve maden fiyatları besicileri düşündürürken, yemleme ve saman tedarikçileri ise dünyalık kazanamamaktan yakınıyor. Yem satan ve aynı zamanda besicilik işleyen Artvinli Fuat Salan, “Yük çok amma kazancımız tek yok. Geçen yıl besi yapan arkadaşların bu yıl hiçbiri ahıra biricik efsanevi bağlamadı. Hepsi çekildi, amade parayı kenara atıyor. Belki de faizden imdi kazanıyor belki de düzem korumadan elan fazla servet kazandığı için hayvancılık yapana kadar orada parayı değerlendiriyor” dedi.

Artvin’in Ardanuç ilçesinde hayvancılık yapan üreticiler, katyon fiyatlardan yakındı. Besicilik ve yemçilik işleyen Fuat Salan, yaşadıkları sıkıntıları şöyle anlattı:

“KİMSE ARTIK HAYVANCILIK TAHSIS ETMEK İSTEMİYOR”

“Ardanuç’ta esnaflık yapıyorum. Yem ve un ticareti yapıyorum bire bir zamanda da hayvancılık yapıyorum, kendime ilgili hayvanlarım var ve besicilik yapıyorum. Müstahsil tarafında bakarsak eğer 110-120 liraya servet ettiğimiz bir kilo karkas hitit 95-100-102 bandında, 102 lirayı geçmiyor. Yani değme halükarda yetiştirici arz bir iki 15 liralık karkas ette zararı var. Kimesne hayvancılık beğenmek istemiyor, sabık yıla bakarak yemleme satışlarımız bayağı düştü çünkü vatandaş alıp yedirip tahmin etmek istemiyor hayvanını. çıktı elinden çıkarmanın peşinde cümle. İneğini satıyor, hangi varsa elinde satmaya çalışıyor. 10-11’inci aylarda 160-170 bandında aldığım yemi ben zat hayvanlarıma, bu yıl 340-350 bandında kendim aldım. Vadelide değil evvelden fiyatı ahit 2,5 katına derkenar nerdeyse. Duman yerine 3 katına çıkmış, saman 900 liralık demin ise 2 bin 700 lira demin. Cilt maliyeti sabık yıl 60 liraya kestiriyordum deminden 95 teklik. Yani girdilerin maliyeti hesaplarsan tıpkı üstelik kestirdiğin maliyeti, ikisi ortada tekrar bire bir ayırt var. Gine 20-30 liralık beis var ki makule adına hesaplarsak. Yani herhangi bir cins beis çiftçinin işi.

“SABIK YIL BESİCİLİK YAPANLAR BU YIL AHIRLARINA HAYVAN BAĞLAMADILAR”

Buzağı iken büyütüyoruz, yaylaya gidiyor ve merada yayılıyor natürel kendisine masrafları birlikte var ve kayıplarımız var. Sonbahar olunca can alıyoruz ve bu kat üstelik besi maliyetleri başlıyor içerde. İlacıdır, ottur, yemidir, silajıdır, samanıdır ve hepsi ekstra maliyet. Abra çok ama kazancımız hiç bulunmayan. Onun amacıyla buradaki bilcümle vatandaşların kâffesi güzeşte sene besi yapan arkadaşların kendi bildiğim bu yıl tek tanesi ahıra biricik hayvan bağlamadı. Kâffesi çekildi amade parayı kenara atıyor. Ihtimal da faizden artık kazanıyor belki da düzem korumadan henüz çok para kazandığı amacıyla hayvancılık yapana kadar orada parayı değerlendiriyor. Burada beis etme riski üstelik bulunmayan ama maatteessüf biz zarar ediyoruz.

“BİR HAYVANIN BESİ MALİYETİ 2 BİN LİRAYI BULUYOR”

Otumuzu 8. ayın sonu 9. ayda aldık, maddiyatımız yettiğince çünkü biz 150 titrem kadar maden, saman bunları alıyoruz. O ant 2700-3.000 liraya alıyorduk. Hani bitince bile otu koyacak yerimiz namevcut demincek yeniden almaya başladık. Şu anda otun maliyeti 4 bin lirayı buldu. Yani bu işin içinden çıkılmaz ağıl geldi. Esas incelmemiş maddelerden birisi olan maden ve saman. Samanı bin 600 liraya alırken, demincek ise 3 bin liralık. 50 antet besi çiftliği, şu anda 10. ayın biri bakımından hayvanlarımızı besiye aldık. Aylık maliyeti benzeri hayvanın 2 bin lirayı buluyor ama hastalık ve ilaçlar dış. Hayvanlarımızın maden ve yemleme masrafları kim, 8 kamer ahırda besliyoruz. 8 ay süresince 16-20 bin lirayı buluyor. Tığ bunu 20 bin liraya almışız kim hep 40 bin liraya servet oluyor kim ve tığ hayvanlarımızı kaç paraya satabiliriz evet de satabilir miyiz o de meçhul.”

“15 TITREM SAMANDAN 5 TONU MAZOTA GİDİYOR”

Saman tedarikçisi Cengiz Yılmaz, şu ifadeleri kullandı:

“Samancıyım, Şanlıurfa Siverek’te oturuyorum. Samanı alıp Ardanuç’ta satıyoruz. Genellikle Diyarbakır çevresinden samanı alıyoruz. Samanı 1850-1900 liraya alıyoruz, burada ise 2.850 lira kabil fiyatlarda satıyoruz. Samanı aldığımız kişiler ise ‘bizi kurtarmıyor’ diyor. Maliyetler faziletkâr, süt fiyatlı olduğundan da faziletli maliyetlere para oluyor diyorlar. Ardanuçlu besiciler ise bize pahalıya geliyor diyor. Bizim sattığımız samansa vadi buğday samanıdır ve 2.800-2850 liralık besiciye pahalıya geliyor. Bizde Ardanuç’ta parça parça satıyoruz ve bazısı diyor aynı torba çok at diyor ve tabii yerine bizde yarım veriyoruz. Ara Sıra yağmur olur, mil evet yani rezilliği çoktur bu yolun. Çokça vahim tıpkısı yolu var. Siverek’ten buraya büyüklüğünde git gel turumu tamamladığımda süfli yukarı 9-10 bin teklik mazot yakıyorum. Bu da tabii kendisine samanın üzerine 700-800 lira maliyet yansıyor. Ardanuç’tan denge bulsam elan güzel tamam bizi kurtarır ama angarya bulmaz isek zer bire bir molekül kalmıyor. Bizde hemen motorin değil, lastik, yağ desen, antifriz desek, yıllık pirimler dersen, muhasebe dersen bize de bir molekül kalmıyor. 15 tondan 5 tonu mazota gidiyor. BENT-KUR’u ödeyemiyorum faziletli olduğu amacıyla ödeyemiyorum doğal olarak sağlıktan yararlanamıyorum. Doktora gidince ilaçlarımı parayla alıyorum. Şu anda RABIT-KUR’a borçluyum. Dünden bu yana Ardanuç’tayım lime lime gidiyor ve aracın yüzde ellisini satmış durumdayım ve arabanın yarısı bibi duruyor ve inşallah satarız.”

“OTU KENDİM TEDARİK EDİYORUM AMMA SAMANI HAZIR AHZETMEK ZORUNDAYIM”

Besici Büyük Gürbüz Kara ise şunları söyledi:

“Ardanuç’a 40 kilometre mesafede bulunan Yaylacık köyünde hayvancılık yapmaktayım ve geçimimi buradan sağlıyorum. Köyden, Ardanuç’a inmemin bir tane nedeni hayvanlarıma yem ve saman alabilmek amma yemleme ve samanı alabilmenin yolu birlikte nakit paradan geçiyor. Nakit konusunda üstelik sıkıntılarımız çok nazik. Küçükbaş hayvanlarıma fino ihtiyacını gelişigüzel hangi büyüklüğünde kendim karşılasam üstelik yemle birlikte saman yüklemek zorundayım mecburen. Samanın maliyeti faziletli olduğu amacıyla tığ yapamıyoruz. Özellikle süt bilindiği kabilinden çokça fiyatlı olması nedeniyle bize pahalıya mal oluyor. Dolayısıyla tığ kendimiz üretmektense hazır samanı ahzetmek elan uyguna geliyor. Şu anda saman ve ağızotu fiyatları tahammülfersa derecede artmış durumda yetiştirici olarak tığ bu işin içinden nasıl çıkacağız bilmiyorum amma çıkmakta zorundayız.

“HERIF DOSTTAN TAKANAK SERVET ALIP SAMAN ALACAĞIM”

Saman ve ağızotu ihtiyacını değişik yerlere başvurdum amma benim çabucak çözmem gerekiyor. Böyle bire bir şans bile olamadığından eşten, dosttan namus borcu para bularak bugün kesinlikle çözmem gerekiyor zira köyüme kar yağması halinde ulaştırma şansım değme ant bulunmayan. Filhakika daim borçla harçla döndürüyoruz bu hayvancılığı. Bunu nereye büyüklüğünde götüreceğiz borçla, harçla bunu üstelik bilmiyorum. Umarım mail zamanda bu ülkede izinli kurumlar ve yetkililer bu konuya umum atarlar da bizim bu çiftçilerin sorunlarına esaslı bir hal getirirler. Beklentimiz bu yönde.”