Erzurum’un 5 asırlık “1001 Tekmil” geleneği

Erzurum’birlikte 5 asırdır yaşatılan “1001 Tekmil” geleneğine vatandaşlar, camilerde gece sabaha büyüklüğünde Kur’an-ı Alicenap okuyarak yardım sunuyor.

Kentte 16. yüzyılda İslam alimi Evire Çevire Ulu Baba’nın, şehrin afetlerden zarar görmemesi için başlattığı tanıdık anane, asırlardır devam ediyor.

Rastgele sene aralık ayının ortalarında başlayıp bire bir ay boyunca süren gelenek kapsamında, vatandaşlar akşam saatlerinde çekicilik sıcaklığının sıfırın altında 10 dereceye büyüklüğünde düştüğü kentteki 147 camide bire bir araya gelerek sabaha kadar Kur’an-ı Cömert okuyup yakarış ediyor.

Okunan kat sayısının bu sene 50 binin üzerinde olması bekleniyor. Antrparantez seçkin dolaşma camilerde sabah namazından sonradan bir iyicil aracılığıyla vatandaşlara çorba ağırlama ediliyor.

İl Müftüsü Rüstem Fert, AA muhabirine, Erzurum’un bildirme fena hâlde geleneklerinden birisinin “1001 Kat” olduğunu söyledi.

Hatim geleneğinin 16 Aralık’ta başladığını ve karı ayının ikinci haftasındaki cuma namazı öncesi yapılacak mezuniyet duasıyla tamamlanacağını dile getiren Can, şöyle konuştu:

“Elhamdülillah zaman tarihi Ayaz Vakur Cami, İhmal Cami ve değişik 146 camimizde bu sunturlu anane ifa ediliyor. Bütün kardeşlerimiz seher vaktinde geceleyin saat 2-3 kabil camilerimize gelerek sabahleyin namazına kadar Kur’an-ı Kerimlerini okuyor. Kılınan sabahleyin namazının peşi sıra bile yakarış yapılarak evlerine gidiyorlar. Bir şekilde akşam ve yatsı namazları ortada üstelik Mevla’mızın kelamı doya doya okunuyor ve aynı anlamda yağmur adına icap Erzurum’umuza, gerekse bu eren vatanın ciharıyek köşesine iniyor. Biz biliyoruz ki cesim Mevla’mızın kelamı bizler için bir bildiri, demeç ve mektuptur. Elhamdülillah benzeri ay boyunca Mevla’mızın bu mektubu doya doya okunuyor.”

Can, 1001 Intaç geleneğinin zahir başladığını şöyle anlattı:

“Iyice Yüce Ağababa bu güzelce geleneği başlatırken, bittabi o zamanda gerek Erzurum’umuzda olsun, gerekse kasaba illerde olsun depremeler oluyordu. ‘Biz bu geleneği başlatırsak majör rabbimizin rahmetidir. Bu rahmetin eseri namına birlikte inşallah koca Mevla’mız bu depremlerden, yalnız onlardan değil maddi manevi bütün sıkıntılardan bizleri kurtarır’ diye niteleyerek bu evire çevire geleneği başlatmış ve banko akilane. Sabık yıl okunan ikmal sayısı 50 bini geçmişti. Bu yıl birlikte inşallah yemeden içmeden Erzurum’umuzda değil bu muazzez vatanın dört bir köşesinde hatimler okunuyor.”

Okunan bu hatimlerin Din İşleri Başkanlığının genel ağ sitesinde kendileri amacıyla ayrılan bölüme girildiğini anlatan Can, “Bizim cemaatimiz haddinden fazla zeki ve anaç. Seher vaktinde gelgel sıcaklığının sıfırın altında 8-9 adım olduğu aynı ortamda sıcak yatağından kalkan vatandaşlar, camilerin yolunu tutup Mevlamızın kelamıyla baş başa geliyorlar.” diyerek konuştu.

Tarihi Ayaz Vakarlı Cami müezzini Ulu Ikbal Bağdaş üstelik 17 yıldır tarihi camide görev yaptığını vurgulayarak, “Akşam saat 3,5 kabilinden camiye geliyorum. Camiyi cemaate amade ağıl getiriyorum. 1001 Kat geleneğimiz 500 yılı aşkındır başta bu cami kalkmak üzere devam ediyor. Rastgele ahit okunan hatimlerin ardından ayrımsız hayırsever aracılığıyla çevredeki lokantalarda cami cemaatine çorba ikramında bulunuyor.” dedi.

Cami cemaatinden 74 yaşındaki Muhammet Sıddık Keleşoğlu ise intaç geleneğine 60 yıldan fazladır katıldığını ve tıpkısı kamer süresince geceleyin saatlerinden sabahın geçmiş saatlerine büyüklüğünde Kur’an-ı Kerim okuduklarını söyledi.

Vatandaşlardan 55 yaşındaki Abdullah Keleşoğlu da çocukluk yaşlarından bu yana hatimlere katıldığını belirtti.

Share: