HALİL İBRAHİM SİNCAR/ŞAHİN SEÇEN – Türkiye’nin zirai üretimde koskocaman merkezlerinden Mardin Ovası’nda hasadına başlanan pamuk, kalitesi ve verimiyle şimdiden üreticiyi bahtiyar etti.
Güneydoğu Küçük Asya Bölgesi’nin kebir hububat merkezlerinden 3 milyon dönümlük Mardin Ovası’nda iğ hasadı başladı.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, geçen yıl 59 bin 541 dekar alanda 33 bin titrem iğ üretimi yapılan ovada bu yıl 40 bin tondan çok rekolte bekleniyor.
Günün önceki ışıklarıyla başta Kızıltepe tevessül etmek amacıyla Derik, Nusaybin ve Artuklu ilçelerindeki pamuk tarlalarına giren biçerdöverler, dönem boyu hasat yapıyor.
Toplanan pamuk, Kızıltepe’deki 5 çırçır fabrikasında temizleniyor. Lifi tekstilde, çekirdeği yağ sanayisinde, küspesi hayvancılık sektöründe ham konu kendisine geçer not pamuk, Türkiye’nin bir nice iline gönderiliyor.
“Verim bu yıl bol”
Suriye sınırına andıran rustik Doyuran Mahallesi’nden üretici Ahmet Tığ, AA muhabirine, dededen kalma topraklarda genellikle buğday, akdarı ve pamuk yetiştirdiklerini söyledi.
Güzeşte sene nadasa bıraktıkları topraklara bu yıl pamuk ektiklerini rapor fail Kılıç, cehre üretiminin az çok emekli olduğunu dile getirdi. Tığ, “Iğ, ektiğimiz ant muhtelif mikroorganizmaları toprağa bırakıyor. Yerey canlanıyor, rahatlıyor. Pamuğu hasat edip namına buğday ektiğimizde verimde yüzdelik 30-40 artım sağlanıyor. Bu de çiftçiye ekstra algı almak. Mahsul bu yıl gayet gür. Beyaz Zehir altın yüzümüzü güldürdü. Pamuk bire bir zamanda toprağı dinlendiriyor, canlandırıyor. Beyaz Zehir değerli ekmeye devam.” dedi.
Diyarbakır’dan pamuk hasadı için Mardin’e mevrut biçerdöver operatörü Nuri Kandemir üstelik sabahleyin ercecik tarlalara girerek hasada başladıklarını, çiftçinin karşı terinin heba olmaması üzere maksimum mücahede gösterdiklerini belirtti.
Kandemir, “Bu yıl sıcaklıklar yüksek olduğu üzere verim de iyice.” ifadesini kullandı.
“Dönüm başına 650 kilograma kadar iz aldığımız oluyor”
Kızıltepe’da 15 yıldır pamuk üretimi özne ve çırçır fabrikası işleten Güç Timurağaoğlu bile geçen yıla oranla verim ve kalitedeki artışın üreticileri mutlu ettiğini, dönüm başına kısaca 150 kilo çoğalma yaşandığını dile getirdi.
Timurağaoğlu, “Dönüm başına 650 kilograma büyüklüğünde yayın aldığımız oluyor. Sabık sene 500 kilo civarındaydı. Bu sene daha mübarek.” diye konuştu.
Ovada yetiştirilen ve fabrikaya getirilen pamuğu nitelik ve cinsine göre sınıflandırdıklarını anlatan Timurağaoğlu, pamuğun daha sonra aşamalı adına işlendiğini söyledi.
Timurağaoğlu, 30 bin titrem kapasiteli fabrikada yıllık kısaca 15 bin ton cehre işlediklerini belirterek şunları kaydetti:
“Gelen pamuk tasnif ediliyor. Boyut ve çeşidine bakarak ayrı ayrı depolara gönderiliyor. Pamukta yüzde 40 elyaf, yüzdelik 55 atom çekirdeği (cehre çekirdeği) var. Çiğidi yağ fabrikalarına elyafı üstelik iplik fabrikalarına gönderiyoruz. Fabrikamızdan sâdır pamukların alıcısı çokça. Pamuğun içindeki ızdırap elyafı aldığımız amacıyla ip fabrikaları pamuğumuzu tercih ediyorlar.”
Hasadın kestirmece 40 aktarılma sürdüğünü dile getiren Timurağaoğlu, tün yapılan hasadın pamuğun kalitesini menfi etkilediğini tabir etti. Timurağaoğlu, çiftçilere yönelik namına, “Geceleyin biçilmesi kaliteyi bozuyor. Kaliteden vazgeçmesinler. Tür berenarı çağ biçmeye çalışsınlar. Pamuğun kalitesi karın fiyatı birlikte düşüyor.” dedi.
